Η
κακοποίηση οποιουδήποτε ζώου μπορεί να είναι ενεργητική, όπως το
χτύπημα, η κλωτσιά, ο ξυλοδαρμός, η σύνθλιψη, η δηλητηρίαση,
ο πυροβολισμός, το μαχαίρωμα, η πρόκληση σωματικής βλάβης με οποιοδήποτε μέσο-αντικείμενο, η κατακρήμνιση, το κάψιμο (φωτιά, εύφλεκτα υλικά, κλπ), ο απαγχονισμός, ο πνιγμός, ο ακρωτηριασμός (αυτιού,
ουράς, άκρων), ο βασανισμός, η κυνομαχίες, η εκπαίδευση ζώου προκαλούσα πόνο (ηλεκτρικά κολάρα, κλπ), η σεξουαλική
κακοποίηση και η κτηνοβασία.
Τι να κάνετε; Διαδικασία μήνυσης
Σε περίπτωση ενεργητικής κακοποίησης ζώου,
κατά την οποία είστε αυτόπτης ή και αυτήκοος μάρτυρας, θα
υποβάλετε μηνυτήρια αναφορά αμέσως μετά ή ΑΜΕΣΑ στο Α.Τ. του τόπου συμβάντος ή σε οποιοδήποτε Α.Τ. ανά την
Ελλάδα όλο το 24ωρο, καταθέτοντας σε αυτή όλο το
συμβάν, ώστε να σχηματιστεί δικογραφία κατά του/των δράστη/δραστών για
ενεργητική κακοποίηση ζώου/ων, για το αυτεπάγγελτα διωκόμενο αδίκημα της κακοποίησης ζώου (δεν κατατίθεται παράβολο βάσει της υπ΄αριθμόν Εγκ.:1/13, Aρ.Πρωτ.:1631 - 8/4/13 Εισ. Αρείου Πάγου, κατάργηση
παραβόλων γενικά με νέο Ποινικό Κώδικα Ν. 4619/2019, ΦΕΚ95/τ.Α΄/11-06-2019).
Θα
επισυνάψετε τυχόν ληφθείσες φωτογραφίες και θα διατηρήσετε αντίγραφα των
φωτογραφιών στο αρχείο σας, ώστε να αποδεικνύετε τον αριθμό των ζώων σε
περίπτωση εξαφάνισης τους από τον χώρο που διατηρούνταν και ζούσαν, ενώ
μπορείτε να προτείνετε και μάρτυρες, ώστε να στοιχειοθετηθεί το αδίκημα
και να ισχυροποιηθεί η ποινική δίωξη του δράστη. Εφίσταται η προσοχή σας στο
ότι, εάν δείτε κάποιο άτομο να πράττει τα ανάλογα, θα καλείτε άμεσα
περιπολικό της Αστυνομίας στο «100» ΠΑΝΤΑ κι όχι στο τοπικό Α.Τ., περιμένετε στο σημείο να τον υποδείξετε
ως δράστη και μπορείτε να
τον «καταδιώξετε δημοσία κραυγή», δηλαδή να υποδεικνύετε στις Αρχές και μόνο,
συνεχώς το πού βρίσκεται, αλλά και στοιχεία οχήματος κυκλοφορίας (πινακίδα)
εάν διαφύγει, ώστε να συλληφθεί εντός ορίων αυτοφώρου.
Αστυνομικές-Νομικές διευκρινίσεις
Η φράση «όρια του αυτοφώρου» σημαίνει ότι η
πράξη, δηλαδή η κακοποίηση, έγινε π.χ. την 00:01΄ τα ξημερώματα της
15/1/201… Άρα, εάν υποβληθεί μήνυση αμέσως μετά, ο δράστης θα αναζητείται, εάν
δε συλληφθεί εκείνη τη στιγμή, ολόκληρη την τρέχουσα ημέρα, έως και ολόκληρη
την επόμενη, ήτοι έως 23:59΄ ώρα της επόμενης 16/1/201... Δηλαδή, από 00:01΄
της 17/1/201… κι έπειτα δε μπορεί να συλληφθεί.
Κατά το άρ. 33 του Ν. 4830/21, με προφορική ή γραπτή
εντολή Εισαγγελέα μπορεί να αφαιρεθεί οριστικά ή προσωρινά ένα ζώο από τον ιδιοκτήτη του και να παραδοθεί σε καταφύγιο αδέσποτων ζώων. Ο παραβάτης υποχρεούται να αναλάβει το κόστος που συνδέεται με την αποκατάσταση της υγείας του ζώου, την κτηνιατρική φροντίδα και τη διαβίωσή του. Ο εισαγγελέας μπορεί να απαγορεύσει την απόκτηση άλλου ζώου από τον
παραβάτη. Δείτε περισσότερα στο άρθρο "Αφαίρεση ζώου σε περίπτωση κακοποίησης".
Ποινικές-Διοικητικές Κυρώσεις
Κατά το άρθρο 34 και 35 του Ν. 4830/2021, οι δράστες τιμωρούνται ως εξής:
α) Η κακοποίηση, η κακή και η βάναυση μεταχείριση οποιουδήποτε είδους ζώου, όπως ιδίως ο δραστικός και ο μη ιατρογενής περιορισμός της φυσιολογικής κίνησης, όπως ενδεικτικά η ιπποπέδη, οι μη επιτρεπτές μέθοδοι εκπαίδευσης, η εργασία που δεν προβλέπεται για το είδος του ζώου, η μη σύννομη αναπαραγωγή, ο εκούσιος τραυματισμός με απλή σωματική βλάβη είναι πλημμέλημα και τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους και χρηματική ποινή μέχρι τριακόσιες εξήντα (360) ημερήσιες μονάδες, το ύψος εκάστης των οποίων ορίζεται από δέκα (10) έως πενήντα (50) ευρώ,
β) ο φόνος και ο βασανισμός των ζώων, με την εσκεμμένη πρόκληση έντονου σωματικού πόνου ή σωματικής εξάντλησης, επικίνδυνης για την υγεία τους, ιδίως με δηλητηρίαση, στραγγαλισμό, απαγχονισμό, πνιγμό/πνιγμονή, πρόκληση εγκαύματος, θερμοπληξία, ηλεκτροπληξία, κρυοπαγήματα, σύνθλιψη, ακρωτηριασμό (μη θεραπευτικό), πυροβολισμό (πρόκληση τραύματος ή θάνατος ζώου), ο εκούσιος τραυματισμός (βαριά, επικίνδυνη σωματική βλάβη), οι κυνομαχίες και κάθε είδους μάχες μεταξύ ζώων, η κτηνοβασία, η σεξουαλική κακοποίηση ζώου με χρήση αντικειμένων για τη σαδιστική ευχαρίστηση του δράστη και η εγκατάλειψη νεογέννητων ζώων είναι κακούργημα και τιμωρείται με ποινή κάθειρξης μέχρι δέκα (10) έτη και με χρηματική ποινή μέχρι πεντακόσιες (500) ημερήσιες μονάδες, το ύψος εκάστης των οποίων ορίζεται από πενήντα (50) έως εκατό (100) ευρώ,
γ) με διοικητικές κυρώσεις 5.000€-15.000€ για κάθε ζώο για την α) περίπτωση και 30.000€-50.000€ για κάθε ζώο για την β) περίπτωση. Σημειωτέον ότι τα πληρώματα περιπολιών δεν επιβάλουν διοικητικά πρόστιμα, καθώς η αρμοδιότητα τους περιορίζεται στο να προσέλθουν και να καταγράψουν όσα τους εκθέσετε, αλλά μπορούν και να συλλάβουν τον δράστη, αφού τους γνωστοποιήσετε ότι θέλετε να υποβάλετε μήνυση. Τα διοικητικά πρόστιμα (δείτε τα παρακάτω) επιβάλλονται από Αστυνομικούς του οικείου Α.Τ.
Κτηνιατροδικαστική Εξέταση, Νεκροψία-Νεκροτομή
Σε κάθε περίπτωση ενεργητικής κακοποίησης είναι απαραίτητη η κτηνιατροδικαστική εξέταση του ζώου, ώστε να βεβαιωθούν οι σωματικές βλάβες και η γενικότερη κατάσταση της υγείας του. Σε περίπτωση ανεύρεσης θανατωμένου ζώου από «φόλα», προβαίνετε και πάλι σε μηνυτήρια αναφορά στην οποία, συν τοις
άλλοις που προαναφέρθηκαν, αναφέρετε και τους ανθρώπους που υποπτεύεστε ότι το
έπραξαν ή σας απείλησαν στο «κοντινό» παρελθόν. Λαμβάνετε και πάλι φωτογραφίες
από το χώρο του συμβάντος και από τα ατυχή ζώα, συλλέγετε απόλυτα προσεκτικά
με γάντια τη «φόλα» και με αεροστεγή συσκευασία, την οποία θα ζητήσετε να
εξεταστεί από τοξικολογική ή άλλη αρμόδια υπηρεσία ή Εργαστήριο Δημόσιου
Πανεπιστημίου (Ιατρικής Σχολής), θα την προσκομίσετε στην Αστυνομία και θα το
μνημονεύετε στην μηνυτήρια αναφορά σας. Επιπλέον, αιτηθείτε την αιματολογική
εξέταση και νεκροψία-νεκροτομή
του ζώου σε συνεργασία με κτηνίατρο ή δημόσιο κτηνίατρο της οικείας Δ/νσης
Κτηνιατρικής της Περιφέρειας, ώστε να προκύψει η ουσία που προκάλεσε το θάνατο.
Αρμόδια Υπηρεσία ως επί το πλείστον για τέτοιες υποθέσεις είναι το Τμήμα
Τοξικολογίας Καταλοίπων και Περιβαλλοντικών Ρυπαντών του ΥΠ.Α.Α.Τ.
(Νεαπόλεως 25, Αγία Παρασκευή, 15341, ΑΤΤΙΚΗΣ, τηλ. 2106011684).
Έχει εκδοθεί η υπ΄αριθμόν 71377/13/989391 από
02/07/2013 διαταγή του Αρχηγείου ΕΛ.ΑΣ. σύμφωνα με την οποία "...οι
αρμόδιοι ανακριτικοί υπάλληλοι,..., μπορούν αυτεπαγγέλτως ή μετά από
αίτηση κάποιου διαδίκου ή του εισαγγελέα, να διατάξουν τη διενέργεια πραγματογνωμοσύνης,
όταν κρίνουν ότι απαιτούνται ειδικές γνώσεις επιστήμης για να γίνει ακριβής
διάγνωση και κρίση κάποιου γεγονότος και ειδικότερα στην περίπτωση
κακοποίησης ή θανάτου ζώου μπορούν να ζητήσουν τη διενέργεια
πραγματογνωμοσύνης από κτηνιάτρους και αρμόδια εργαστήρια".
Επισημάνσεις
ΜΗΝ αρκείστε
σε απλές αναφορές ("καταγγελίες") τέτοιων συμβάντων, είτε τηλεφωνικά
είτε χωρίς υποβολή μήνυσης ή άλλης έγγραφης διαδικασίας, οι οποίες απλά καταγράφονται στο Β.Α.Σ.
(Βιβλίο Αδικημάτων & Συμβάντων) και ουδέποτε θα περιέλθουν σε γνώση της
Εισαγγελίας του τόπου συμβάντος. Αν τυχόν με κάποιο νεότερο στοιχείο προκύψει
ότι ο τάδε το έπραξε, δε θα υφίσταται δικογραφία να τον συσχετίσει με την
αναφερόμενη πράξη. Η περισυλλογή των πτωμάτων αδέσποτων ζώων διενεργείται από
τον οικείο Δήμο τον οποίο οφείλει η Αστυνομία να ενημερώσει, προς αποφυγή
εστίας μόλυνσης.